تابناک فارس به نقل از شعارسال: پایان ماه مبارک رمضان و روز سعید فطر آغاز روزهای تعطیل عمومی بسیاری از کشورهای مسلمان است که هریک به شیوهای متفاوت این روزها را جشن میگیرند. «در یکی از روزهای آخر اقامت ما در لواسان، به مناسبت عید فطر کلیه روستاییان و خدمه جشن گرفتند. در این مراسم که در تمام کشورهای مسلمان- از دیوار چین گرفته تا بلگراد- اجرا می شود، همه از اینکه ماه رمضان و دوران روزه به پایان رسیده است خوشحالی می کنند.» این روایت «مری شیل»همسر وزیر مختار انگلیس در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه از عید فطر است. ابن بطوطه جهانگرد مراکشی در خصوص نماز عید فطر در سفرش به مالی می نویسد: «من دو عید اضحی و فطر را در مالی بودم، مردم به مصلی که نزدیک قصر سلطان واقع است میرفتند و جامه های سفید خوب بر تن کرده بودند؛ سلطان سوار اسب، طیلسانی بر سر برای نماز حرکت کرد...، این جمع در پیشاپیش سلطان تحلیل و تکبیر میگفتند و رایتهای سرخ ابریشمین در جلوی سلطان برافراشته بود پایان ماه رمضان و روز اول ماه شوال درهر سال، یکی از مهمترین جشنها و اعیاد مسلمانان در کشورهای اسلامی برگزار می شود که در تقویم مناسبتها از آن به عنوان «عید فطر» یاد می شود.این عید از جمله اعیاد بسیار مهم محسوب میشود که معمولاً با تعطیلی رسمی و چند روزه همراه است و مسلمانان با توجه به فرهنگ و رسوم کشور خود به جشن و سرور و برگزاری مراسم خاص دینی و عرفی می پردازند.
تعطیلات عید فطر در کشورهای مختلف
جشن عید فطر یکی از مراسم دیدنی و زیبا درمیان ترکمنهای مقیم ترکمنستان است که همراه با رسوم خاصی اجرا میشود. اکثر مراسم عروسی و عقدکنان دخترها و پسرها در این روز فرخنده برگزار میشود. کوچکترها به دیدن بزرگترها و ریشسفیدهای فامیل میروند و با شیرینی و نانهای مخصوصی که از عسل و شیر تهیه شده پذیرایی میشوند. ریشسفیدها شروع به آواز خواندن و نواختن آلات موسیقی مخصوص ترکمنها میکنند و کوچکترها نیز آنان را همراهی مینمایند. در میان زنان نیز شور و هلهلهای برپا است. آنان با لباسهای رنگارنگ و طلا و جواهرات خود در این مراسم شرکت میکنند و به آماده کردن بساط نهار و شام میپردازند. مردم در پایان جشن عید فطر به همسرانشان هدیه میدهند. مسابقه اسب دوانی و کشتی نیز جز مراسم جشن فطر است و برنده از ریش سفید قبیله جایزه دریافت میکند و او از آن به عنوان برکت زندگیاش یاد میکند.
در ترکمنستان بیشتر مراسم عروسی و عقدکنان دخترها و پسرها در عید فطر برگزار میشود مردم لیبی در روز عید، لباسهای سنتی خود را میپوشند و با همان لباسهای سنتی خود به مساجد و به دید و بازدید اقوام خود میروند. در روز عید مردم شیرینیهای «البقلاوه، المقروض و الغریبه» میپزند و آب انار و آبمیوههای دیگر مینوشند. غذای محبوب مردم کشور لیبی در روز عید فطر کباب گوشت بز است. علاوه بر این نوعی شیرینی به نام «فطیره فرانسوی» که از آرد گندم و عسل به همراه روغن حیوانی تهیه میشود و یک شیرینی سبک برای آمادگی دستگاه گوارش بعد از یک ماه روزهداری است از جمله خوراکیهای محبوب روز عید فطر در لیبی محسوب میشود.
عید فطر در لیبی؛ کباب بز و فطیره فرانسوی
از خرید لباس نو برای عید تا حنا بستن به سر و دستها و دید و بازدید و پختن نان از جمله رسم و رسوم مسلمانان افغانستان در روز عید فطر است. عید فطر در افغانستان به «عید کودکان» مشهور است چرا که در این روز بچهها از بزرگترها عیدی میگیرند و مراسم جشن و سرور برپاست. خوراکی مخصوص مسلمانان افغانستان برای روز عید فطر «بولانی» است. یک نوع پیراشکی که با اسفناج، سیب زمینی، کدو حلوایی و عدس سبز تهیه و با ماست میل میکنند.افغانستان عيد فطر را از بزرگترين اعياد مردم محسوب می دارد و اکثر جشنها در كنار بارگاه امامزاده ها و يا ديگر اماكن مذهبی برگزار می شود.
عید فطر در افغانستان؛ عید بزرگ کودکان افغان در عراق،
چندین روز پیش از عید، مغازه های شیرینی فروشی سرگرم تهیه شیرینی معروف به کلوچه، ترکیبی از خمیرنان آغشته به ادویه هل و رازیانه که خرما را درون آن قرار می دهند، هستند. بسیاری از مردم عراق تعطیلات عید را با خرید پوشاک نو و اهدای هدایا به کودکان و آرایش موی جدید برای آنها، جشن می گیرند. پس از برگزاری نماز در روز عید، بزرگترها به کودکان عیدی میدهند. عراقیها به این مبلغ اهدایی «عیدیه» میگویند. بازار دید و بازدیدها در ایام تعطیات مناسبتی این عید در عراق داغ است. از خوراکیهای متمایز عراقیها در روز عید فطر نوعی شیرینی به نام «ˈکلیجه» است که از ترکیب آرد، روغن، شکر، برخی آجیل ها، خرما و کنجد در قالبهای کوچک تقریبا با اندازه گردو طبخ میشود. این شیرینی هم با نوشیدنیهای داغ مانند چای و هم با نوشیدنیهای سرد، بسته به همزمان شدن عید با فصل گرما یا سرما صرف میشود.در عراق رسمی وجود دارد که از عید جداشدنی نیست. عراقیها در ایام عید به زیارت اهل قبور میشتابند. بر مقبرهها شمع روشن میکنند و قرآن میخوانند.
کلیجه شیرینی مخصوص عید فطر در عراق
روز عید در کشور مالزی «Hary Rarya» نامیده میشود که به معنی «روز عید بزرگ» است. مردم مالزی در شب پیش از عید شهر را چراغانی میکنند و غذا و شیرینی سنتی مخصوص روز عید فطر را آماده میکنند؛ از جمله "رندانگ" که از گوشت گاو و مرغ پخته شده در شیرنارگیل درست میشود و همچنین "توپات" که از برنج پیچیده شده در برگ خرما تهیه میشود و نوعی سس بادام زمینی تند. شیرینی مخصوص مسلمانان مالزی در روز عید فطر نوعی شیرنی رنگی ژله مانند است که «لویح» نام دارد و متشکل از کره، آرد گندم، تخم مرغ و شکر است. در روز عید فطر زنان و مردان مسلمان مالایی لباس سنتی این کشور را که با پارچههای ساتن دوخته میشود را به تن میکنند و به دیدن بزرگان فامیل میروند.روز عید فطر در مالزی تعطیل رسمی است و مسابقة بینالمللی قرائت قرآن در ماه مبارک رمضان انجام میشود.کشور مالزی به مناسبت فرارسیدن عید فطر ۷ روز تعطیل است. مردم این کشور در روز عید فطر، سنت سفرهباز را اجرا میکنند. سنت سفرهباز به معنای باز بودن در خانه به روی میهمانان است و مسوولان کشور نیز از اجرای آن مستثنی نیستند.
عید فطر در مالزی؛ روز عید بزرگ
در روسیه روز عید فطر، سفره هر مسلمان بسته به این که از چه قومیتی باشد با دیگران متفاوت است. برای مثال اقوام تاتار حتماً پنکیک مخصوص خودشان را برای روز عید فطر درست میکنند. در این میان شهر مسکو در کنار داشتن دیدنیهای تاریخی و فرهنگی متنوع، نزدیک به 2 میلیون مسلمان دارد که در روز عید جمعیت زیادی از آنها در مساجد و مراکز مذهبی جمع میشوند و مراسم سنتی و دینی خود را به جا میآورند. «مسجد جامع» شهر مسکو در روزهای عید فطر شلوغترین نقطه شهر است. جمعیتی که در روز عید فطر در مسجد جامع مسکو گرد هم میآیند به یکی از جاذبههایی تبدیل شده که گردشگران را برای تماشای این مراسم به سمت این مسجد با شکوه و قدیمی میکشاند. این مسجد زیبا که در سال 2015 بعد از سالها بازسازی، بازگشایی شد در سال 1904 ساخته شده است. بعد از به جا آوردن نماز افراد فامیل دور هم جمع میشوند و با غذاهایی از گوشت گوسفند که در کنار آن انواع سالاد سبزیجات، ماهی و همچنین سوپ سرو میشود این عید بزرگ را جشن میگیرند.. غذای مخصوص روسها برای روز عید فطر «مانتی» است که یک غذای محبوب در روسیه، ترکیه، و کشورهای آسیای مرکزی محسوب میشود و معمولاً با گوشت گوسفند تهیه میشود. «مانتی» در لغت به معنای «نان بخارپز» است.
عید فطر در روسیه
مانتی غذای محبوب روز عید مسلمانان ترکیه در روز عید فطر تا آنجا که میتوانند شیرینی میخورند. شاید به همین خاطر روز عید فطر را در ترکیه «شکر بایرامی» یا «عید شکر» نامگذاری کردهاند. مسلمانان ترکیه از چند روز مانده به روز عید فطر خانهتکانی میکنند، خرید عید را انجام میدهند و شیرینیهای مختلف مثل انواع آبنبات، باقلوا و راحتالحلقوم درست میکنند و خودشان را برای این روز آماده میکنند. برگزاری نماز عید فطر، زیارت اهل قبور، دید و بازدید اقوام از جمله رسم و رسوم مسلمانان ترکیه در روز عید فطر است. ترکها در این روز به دیدن بزرگترها میروند، دست راست ایشان را میبوسند و روی پیشانی خود قرار میدهند. کودکان هم در همه خانهها را میزنند و عید مبارکی میگویند و آبنبات و شیرینیهای سنتی مثل باقلوا، شکلات یا پول هدیه میگیرند. در سرتاسر این کشور برنامههایی به منظور جمعآوری کمک برای نیازمندان تدارک دیده میشود. مثلا کنسرتها و مراسم تفریحی و سرگرمی برگزار میشود و پول حاصل از آن به فقرا داده میشود.
عید فطر در ترکیه؛ عید شکر در راه است
در مصر مسلمانان این عید را عيد «ارمغان بخشي» ناميده اند و در شب عید حقوق شبانه مؤذنان و تلاوتکنندگان قرآن به عنوان پایان ماه بیشتر میشود. مسلمانان مصر یک هفته پیش از فرا رسیدن عید فطر با خانهتکانی و خریدن لباس عید به استقبال این روز میروند. شب عید فطر معمولاً با آوازخوانی و خواندن اشعار شاد مذهبی میگذرد. مسلمانان مصری نماز عید فطر را بسیار باشکوه برگزار میکنند و معمولاً زکات فطریه را در محل برگزاری نماز عید فطر در صندوقهای مخصوصی که در محل برگزاری نماز تدارک دیده شده پرداخت میکنند. مردم مصر در روز عید فطر مسابقات ورزشی از جمله اسب دوانی را برگزار میکنند. مصریها صبح روز عید فطر را با خوردن یک لیوان شیر آغاز میکنند. بعد از آن به مراسم نماز عید فطر میروند و کودکان با بالنها و بادکنکهای رنگی منتظر پایان نماز بزرگترها میمانند تا جشن روز عید را آغاز کنند. برگزاری مسابقات ورزشی از جمله اسبدوانی و رفتن به دامان طبیعت از مراسم خاص عید فطر در مصر است. شیرینی مخصوص مصریها در این روز «کاک» است. یک نوع شیرینی شکری کرهای شکمپر که با عسل پر شده و روی آن با پودر شکر تزیین میشود. تاریخچه پخت این شیرینی به قرن دهم میلادی برمیگردد یعنی زمانی که آشپزهای سلطنتی شیرینیهای مخصوص میپختند، داخل شیرینیها سکه میگذاشتند و میان فقرا پخش میکردند، با این تفاوت که حالا مصریها این شیرینیها را با عسل یا مواد دیگر مثل پسته، گردو وخرما پر میکنند که البته این هم هیجانانگیز است. سواحل رود نیل و حرمالشیخ از جمله مناطق محبوب خانوادههای مصری در روزهای عید است. کودکان که حتما لباس نو و عیدی نقدی هدیه میگیرند، اما در این روز مادران، همسران، خواهران و دختران مصری هم از سوی افراد مورد علاقهشان تحفهای به رسم تبریک عید دریافت میکنند.
عید فطر در مصر
شیرینیهای شکمپر سنت دیرین مصریها مسلمانان پرجمعیتترین کشور جهان روز عید فطر را با دید و بازدید از برزگترها جشن میگیرند. منطقه خودمختار (هوی نینگ شیا) بزرگترین منطقه مسلمان نشین چین است. مسجد (تون شین) یکی از مساجد تاریخی و بزرگ این منطقه است که نماز عید فطر در آنجا برگزار میشود. خوراکی مخصوص چینیها برای جشن گرفتن روز عید فطر یک نوع نان گندم برشته به نام «You Xiang» است که با سوپ یا برنج میخورند.
عید فطر در چین؛دید و بازدید و خوردن نان گندم برشته
در سوريه جشن عيد فطر، سه روز طول میكشد و همه لباس نوی خود را ميپوشند و به يكديگر هديه رد و بدل ميکنند. بچهها همدر شب عيد، به خيابان میروند و فانوسهاي روشن به دست ميگيرند. آنها به درب منزل همسايهها و دوستان رفته و سرودهای خاص رمضان میخوانند و در عوض از بزرگترها آب نبات يا سكه پول میگيرند. مردم سوریه در روز عید فطر اهل قبور را زیارت میکنند و بر سر مزار اموات خود، قرآن تلاوت میکنند. آنها در این روز دور یک سفره جمع میشوند و شیرینیهایی همچون المزالیقات، الملیحی، قطایف و فطایر را میخورند. دمشقیها مثلی دارند که می گویند دهه اول ماه مبارک رمضان «للمرق»، دهه دوم «للخرق» و دهه سوم «لصر الورق» است و به این معنی است که دهه اول ماه رمضان به آبگوشتخوری، دوم خریدن لباس و دهه سوم به خوردن شیرینی اختصاص دارد. «مامونیا» دسر سنتی و محبوب روز عید فطر در میان خانوادههای سوری است؛ یک نوع شیرینی پودینگ مانند که با دارچین و بادام یا پسته تزیین و به صورت گرم یا سرد سرو میشود.
عید فطر در سوریه؛ مامونیا با دارچین و پسته
مسلمانان کشور هندوستان هم در روز عید فطر آداب و رسوم ویژهای دارند. زنان و دختران جوان در شب عید فطر دستان خود را حنا میبندند و لباسهای رنگی و شاد را برای روز عید آماده میکنند. پس از نماز روز عید، بزرگترین فرد خانواده در منزل به انتظار اقوام و آشنایان میماند و برای پذیرایی از آنها، غذای مخصوص روز عید فطر را تهیه میکند. در این روز کوچکترها ابتدا به بازار میروند و شیرینی و اسباببازی میخرند و پس از آن با حلقههای گل به دیدار ریشسفید خانواده میروند و ظهر عید فطر را با هم میگذرانند. در این روز، موسیقی سنتی هندی در کوچه و بازار نواخته میشود و مردم لباسهای نو به تن میکنند. در حقیقت نمایش نمادهای سنت و فرهنگ اصیل هندی، بخشی از جشن روز عید فطر است. شاید به همین دلیل جشن عیدفطر، در میان مسلمانان هندی بهدلیل سبک خاص فرهنگی که دارند، با سایر کشورهای مسلمان متفاوت است. غدای سنتی مسلمانان هند در این روز «سوایان کی خیر» نام دارد؛ یک کاسه سوپ ورمیشل با شیر و بادام. مسلمانان هند روز عید فطر را روز، «تمت الوداع» می نامند. آنان با لباس متحدالشكل (یك دست سفید) به مساجد می روند و مغازه های خود را تعطیل میكنند؛ تبریك گفتن، جایزه دادن و شیرینی پخش كردن از دیگر مراسمهای مسلمانان هند در روز عید فطر است. در هند و پاكستان، شب قبل از عید، دختران جوان به همراه مادرانشان در مراسم حنابندان شركت میكنند و بر روی دستان خود نقش و نگارهای گلمانند میكشند. این طرحها همیشگی نیستند اما به مدت چند روز روی دستانشان دوام میآورند.
عید فطر در هند؛ جشن گرفتن عید با سوپ ورمیشل و بادام
در روزهای پایانی ماه مبارك رمضان به ویژه شب عید،تقریبا در هر گوشه از خیابانها، پاساژها، دكههای پاکستان «مهندی» یا حنا یافت میشود كه با طرحهای گوناگون توجه مشتریان را به خود جلب میكنند. زنان و دختران جوان به مناسبت عید فطر با طرحهای مختلف حنا بر دستهای خود میبندند كه در زبان محلی به آن «مهندی» گفته میشود. در شب عید فطر بخشی از فضای پاساژها و اماكن تجاری شهرهای پاكستان به ویژه اسلام آباد به محلی برای حنا بستن تبدیل می شود. بازارها و مراكز خرید در شهرهای مختلف این كشور به ویژه اسلام آباد پایتخت در شب عید تا پاسی از شب پذیرای مشتریان است. خرید مایحتاج مردم در ایام عید، باعث شده بازارها كاملا حال و هوای عیدانه به خود گیرد.. روزهای پایانی ماه مبارك رمضان و تعطیلات عید فطر، جزو بهترین روزهای سال مردم پاكستان است. مسلمانان پاكستان نیز مانند دیگر كشورهای مسلمان، روز عید را با اقامه نماز عید فطر و صرف صبحانه ساده آغاز كرده و پس از آن، با دیدار بزرگان خانواده، صله رحم به جا می آورند. در روز عید فطر پدرها به فرزندان و همسرانشان عیدی می دهند و خانم های خانه نیز غذای خوش طعمی را كه به«خرمای شیرین شده» معروف است، آماده می كنند و همگی هنگام صرف ناهار، روز عید را جشن می گیرند. بردن عیدی به تازه عروس ها، طبخ غذاها و شیرینی های مخصوص از دیگر رسوم مردم این كشور در عید سعید فطر است. در برخی ایالت های پاكستان نیز، در روز عید فطر، موسیقی سنتی مردم آن شهر و دیار در كوچه و بازار نواخته شده و مردم لباس های نو به تن می كنند.
مردم پاکستان در عید فطر
مردم کشور یمن در روز عید فطر بهترین لباس خود را میپوشند، با شیرینی به دیدن خانواده، دوستان و نزدیکان خود میروند و به یکدیگر به ویژه کودکان هدیه میدهند. در این روز معمولاً تمام افراد فامیل در خانه بزرگ خانواده جمع میشوند و از خوردن شیرینی مخصوص این روز به نام «بنت الصحن» لذت میبرند. «بنت الصحن» از لایههای نازک خمیر درست شده که با عسل و دانههای سیاه دانه پر شده است. زنان یمنی در طبخ گوشت و کبابی کردن آن مشهورند. ناهار روز عید یمنیها معمولاً کباب بره است. مردان با چوب درختان وسایل کباب کردن گوشت را آماده میکنند و زنها با مهارت هر چه تمامتر گوشتها را کباب میکنند. مردم یمن نیز به آداب و رسوم خاص خود پایبندند و از انواع مختلف شیرینیهای محلی خود میخورند. شب عید فطر مردم یمن هیزمهای زیادی جمعآوری و کومههای آتش درست میکنند و رقصهای ملی میکنند. همچنین قربانی کردن و توزیع گوشت قربانی میان همسایگان و دوستان از رسوم این عید است. مردم میهماندوست یمن بعد از ادای نماز عیدفطر به دیدار خانوادههای خود میروند و در این دیدار مبلغی پول به عنوان «عواده» به هر زن میزبان که به آنها سلام میکنند، میدهند. مردم یمن در روز عید فطر به طیبعت میروند و و در این روز از طبیعت بکر لذت میبرند و لباسهای نو میخرند و میپوشند.
عید فطر در یمن؛بنت الصحن و کباب بره
در عربستان خواندن نماز عيد، پوشيدن لباسهاي نو و پاكيزه، پخش شيرينی و نقل از مهمترين كارهايی است كه مردم در روز عيد و تعطیلات آن انجام می دهند. خوردن غذای المطبک به مناسبت فرارسیدن عید فطر در میان آداب و رسوم مردم کشورهای عربستان و کویت نیز دیده میشود. مردم عربستان در صبح روز عید فطر قهوه، چای، انواع آبمیوهها و خرماها و مردم مکه بعد از عید فطر شیرینی المنار را میخورند. کشور عربستان به مناسبت فرارسیدن عید فطر ۲۳ روز تعطیل است و به نوعی رکورددار تعداد روزهای تعطیلی عید فطر محسوب می شود. برخی از آنها سعی میکنند عید را به کشورهایی، چون قاهره، ایران و مالزی سفر کنند. بازارهای عربستان در عید فطر با ازدحام شدیدی روبه رو است. برخی از آنها در اماکن خارج از شهر به برپایی خیمه و چادرهای صحرایی اقدام میکنند و در کنار ساحل دریا به صید ماهی میپردازند. شب قبل از عید فطر و یا روز عید دارای غذاهای خاصی است که از آنها میتوان به گوشت پخته و کباب اشاره کرد، به طوری که سفرههای آنها از گوشت چرخ کرده، سالاد، پنیر، زیتون، عسل، مربا، شیرینی مملو است. طبقهایی از میوه و حلواهای خاص نیز در این سفرهها دیده میشود. برگزاری مراسم خاص فرهنگی اعم از جشنوارههای خاص، موسیقی محلی، ملی، برگزاری مراسم از سوی هنرمندان و گروههای خاص، صدقه دادن، انفاق، هدیه به کودکان، برگزاری نمایش، تئاتر، آتش بازی، مسابقات اسب دوانی و برگزاری جلسات شعر از برنامههای خاص عید فطر به شمار میرود که از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از رسوم سعودیها، خرید برنج و ارزاق و توزیع آنها بر در خانه فقرا به صورت ناشناس است. در برخی محلههای این کشور از جمله «القسیم» رسم است پس از ادای نماز عید فطر، فرشی بزرگ در یکی از خیابانها پهن میشود و همسایهها مشغول پخت انواع و اقسام غذاها میشوند و در پایان، آنها را بین همه خانههای اهل محل پخش میکنند.
در عربستان شب قبل از عید فطر و یا روز عید دارای غذاهای خاصی استکه از آنها میتوان به گوشت پخته و کباب اشاره کرد
در تونس عید فطر با حلوی آغاز می شود. این نام شیرینی ای است که مردم از اجداد خود از صد سال پیش یاد گرفته و به یکدیگر یاد داده اند. به مناسبت عید زنان تونسی شیرینی هایی با نامهای « المقروض، الغریبه، الباقلاوه، المحشی و الصمصه» درست می کنند. بسیاری تونسی ها در این روز، طبقهای شیرینی خود را با یکدیگر مبادله می کنند و هنگام مهمانی رفتن از شیرینی های یکدیگر تناول می کنند. تونسی ها عید فطر را عید صغیر می نامند به دلیل اینکه اعتقاد دارند این برای کودکان است، زیرا بزرگترها برایشان لباسهای عید، کفش و اسباب بازی می خرند و به آنها عیدی می دهند.
به مناسبت عید فطر زنان تونسی شیرینی های خاصی درست می کنند
مردم سودان در نیمه ماه مبارک رمضان با خانهتکانی کردن خود را برای عید آماد میکنند. زنان در خانه انواع کیک و شیرینیهای محلی را میپزند و بعد از نماز عید به مساجد برده و میان مردم و افراد کهنسال و کودکان تقسیم میکنند. بعد از نماز عید فطر مردم به دیدن بیماران و افراد کهنسال میروند. ساعتهای اول عید به دید و بازدید اقوام و همسایگان اختصاص دارد. بعد از ظهر روز عید یعنی بعد از نماز ظهر و خوردن ناهار، مردم بر سر مزار اموات خود حاضر میشوند و فاتحه میخوانند. اما شیرینی مخصوص روز عید فطر که اهالی سودان حسابی از خوردن آن لذت برند «السیدا» است، یک شیرینی عسلی که از آرد گندم و عسل تهیه میشوند.
عید فطر در سودان؛ جشن و شادی با طعم السیدا