به گزارش تابناک جزیره، سجاد اشگرف روز چهارشنبه در گفتگویی، افزود: ژئوپارکها به عنوان ابتکاری نوین در توسعه گردشگری پایدار جهانی با هدف نهایی رسیدن به توسعه پایدار جوامع محلی (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیط زیست) نقش مهم و تاثیرگذار در راستای نیل به اصول و اهداف اساسی آمایش سرزمین میتواند ایفا کنند.
وی ادامه داد: ژئوپارکها برنامههای مدونی در خصوص افزایش سطح آگاهی جامعه در مورد توسعه پایدار و شیوه زندگی دارند.
مدیر ژئوپارک جهانی قشم با اشاره به اینکه ژئوپارک منطقهای است دارای میراث زمین شناسی با ارزش بین المللی و راهبردهای معین برای حفاظت از میراث، و ایجاد توسعه پایدار اقتصادی در جوامع محلی به کمک آموزش و با توسعه ژئوتوریسم است، توضیح داد: وجود ژئوسایتهای پراهمیت، طبیعت و محیط زیست غنی، ویژگیهای فرهنگی جذاب و از همه مهمتر مشارکت و حضور فعال جامعه محلی در برنامههای توسعهای و حفاظتی از ارکان بارز ژئوپارکها است.
اشگرف اضافه کرد: در واقع ژئوپارک یکی از بهترین مدلها برای همزیستی پایدار انسان و زمین است و این مفهوم به عنوان نگاهی نوین و مدرن در حوزه زمین گردشگری و توسعه پایدار شناخته میشود.
وی با بیان اینکه برنامههای ژئوپارکهای جهانی یونسکو منطبق با اصول آمایش سرزمین مادری است، گفت: مدیریت پایدار و حفاظت از میراث سرزمین مادری، مشارکت جوامع محلی به عنوان ذینفعان اصلی، تضمین کیفیت آموزشی فراگیر و عادلانه، ایجاد یادگیری برای همه، ترویج مسئولیت پذیری کودکان و نوجوانان به آینده زمین و توسعه پایدار جوامع محلی از مهمترین برنامههای این ژئوپارکها است.
مدیر ژئوپارک جهانی قشم توانمند سازی زنان و حمایت، توسعه و پرورش محصولات و تولیدات محلی (ژئوپروداکت)، توسعه اقتصادی فراگیر و پایدار جامعه میزبان و ایجاد کارآفرینی با تاکید بر فعالیتهای خلاقانه را از دیگر برنامههای ژئوپارکهای جهانی یونسکو عنوان کرد.
وی با اشاره به اهمیت مشارکت جامعه محلی در اجرا و برگزاری برنامههای ژئوپارکها افزود: مردم در ژئوپارکها نقش پر رنگی دارند و هر روز بر اهمیت آن افزوده میشود، زیرا موفقیت و توسعه پایدار که یکی از اهداف ژئوپارک هاست به حمایت فعالانه مردم محلی بستگی دارد.
اشگرف اظهار کرد: سطوح بالا یکپارچگی در جامعه محلی منجر به دستیابی مزایای اجتماعی - اقتصادی بیشتر برای این جامعه خواهد شد و مفهوم مشارکت جامعه محلی در توسعه گردشگری به کانون بحثها در حوزهی پایداری تبدیل شده است.
وی با اشاره به اینکه توانمندسازی جوامع محلی چالشی نوظهور در توسعه پایدار است، اظهار داشت: از دیدگاه کارشناسان شبکه جهانی ژئوپارک ها، ژئوپارک مدیریتی است در تعامل با جامعه محلی که با نهادینه کردن این رویکرد به توسعه پایدار دست مییابد.
مدیر ژئوپارک جهانی قشم گفت: یکی از عوامل اثر بخش در توسعه، توانمندسازی جوامع محلی برای پذیرش مسئولیتهای نوین برای حضور و تعامل با دیگر کشورهای جهان است.
وی افزود: توسعهای که مردمان روستاها و شهرهای همجوار با ژئوسایتها در آن ذینفع هستند بهترین الگو برای برنامههای حفاظتی ژئوپارک به شمار میآیند و برنامه ریزی و مدیریت بهینه مدیریت ژئوپارک در ژئوسایتها با مشارکت مردم محلی میتواند گام موثری در حفظ طبیعت باشد و در کنار آن برای اهالی روستاها، حتّی در نقاط دورافتاده، کمکهای معیشتی ایجاد کند.
اشگرف با بیان اینکه ایجاد معیشتهای پایدار از طریق اکوتوریسم و ژئوتوریسم، برای مردم روستاهای قلمرو ژئوپارک توسعهی اقتصادی و ارتقاء کیفیت زندگی را به دنبال خواهد داشت، تصریح کرد: با ایجاد این معیشتهای پایدار انگیزه بیشتری برای حفاظت از میراث طبیعی و ارزشهای فرهنگی به وجود میآید و حس مسئولیت پذیری در بین جامعه محلی تقویت میشود.
ژئوپارک قشم دارای ۳۵ ژئو سایت متنوع و اصلی همچون تنگه چاهکوه، غارنمکدان، دره ستارهها و دره تندیسها است و مجاورت آن با جنگلهای حَرّا واقع در شمال جزیره قشم که دارای پنج عنوان تالاب بینالمللی، ذخیرگاه زیست کُره، منطقه حفاظت شده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، به ارزشها و جذابیتهای طبیعی ژئوپارک قشم افزوده است.
این ژئوپارک به واسطه واقع شدن در منطقه راهبردی خلیج فارس از اهمیت بالاتری برخوردار است و از طرف دیگر، این ژئوپارک به دلیل قرار گرفتن بین ژئوپارکهای شرق آسیا و اروپا جایگاه خاصی در منطقه و بین ژئوپارکها پیدا کرده که به عنوان مرکز توسعه منطقهای ژئوپارکهای جهانی در خاورمیانه و شمال آفریقا معرفی شده است.
وجود پدیدههای بارز زمین شناسی شامل گنبد و غارنمکدان، درههای شگفت انگیز، سواحل بکر و زیبا و حیات وحش در بخش غربی جزیره قشم و جنگلهای دریایی حَرّا، تنگه چاهکوه، تنگه عالی، بام قشم، دره تندیس ها، سایت تاریخی و فرهنگی کلات کشتاران، جزایر ناز و دهها جاذبه فرسایشی و ژئومورفولوژی و صخره با اشکال زیبا موجب شد تا نام قشم در لیست دارندگان ژئوپارکهای جهانی یونسکو ثبت شود.
پدیدههای طبیعی نظیر دره ستاره ها، کُورکُورا کوه، چاکاویر، تنگه چاهکوه، کَریون، دیواره قاضی، بصیرا، ژئولینک، دره شور، جزیرتو، صخره لاک پشتها و کنارههای سواحل جنوبی، که هر کدام زیبایی خاص خود را دارند، از جمله این جاذبههای زمین شناسی محسوب میشوند.
جنگلهای حَرّا به همراه تنوع زیستی منحصر به فرد، خلیج دلفین ها، سواحل مرجانی و نوار ماسهای نخ کُنار، از دیگر چشم اندازهای طبیعی هستند که ارزش ژئوپارک قشم را دو چندان کرده است.
در کنار این جاذبه ها، موزه ژئوپارک، پارک موزه لنج سازی گوران، قبرستان انگلیسیها و بندر تاریخی لافت از دیگر داشتههای ارزشمند ژئوپارک قشم به حساب میآید، اما این به تنهایی کافی نیست و آنچه به یک ژئوپارک هویت میبخشد مشارکت و حضور فعال جامعه محلی در برنامههای ترویجی، توسعه ای، حفاظتی و مدیریتی ژئوپارک است.
منبع/ایرنا