واژه خوزستان برای بسیاری در نگاه یا شنیدار نخست تصویرگر صحنههای جنگ، بمباران و آوارگی و ترسیمکننده مفهوم مقاومت، سلحشوری و جانفشانی برای دفاع از میهن است. برای گروهی، این واژه نماد خونگرمی و پرشوری مردم خوزستان است که به رغم سختی و رنج، این نماد همچنان پابرجا مانده و برخی نیز خوزستان را به ذخایر عظیم انرژی و نخلهای سر به فلک کشیده میشناسند.
این روزها اما مردم خوزستان با سختیهای بسیار دست و پنجه نرم کردهاند؛ سختیهایی که در ادامه سالها خاک آلود شدن هوای شهرهای استان به اوج رسید و آنان را با مشکل قطع آب و برق نیز روبرو ساخت. خوزستان در چند سال گذشته اصلیترین منطقه درگیر با چالش ریزگردها بوده و آلودگی هوا نفس مردم این استان را تنگ ساخته است. افزایش حجم گرد و غبار برخاسته از کشورهای همسایه و برخی کانونهای داخلیِ ایجاد ریزگرد و آمیزش آن با رطوبت بالا سبب اختلال در تاسیسات تولید و انتقال نیرو و به تبع آن قطع برق و آب اهواز و چند شهر دیگر شد.
تلاش برای رفع دشواری مردم خوزستان در روزهای گذشته از مهمترین دستورات کار مسوولان اجرایی بوده و همزمان میتوان شاهد حساسیت و پیگیری بسیاری از مردم و رسانهها برای همراهی با خوزستانیها بود تا جایی که در فضای حقیقی و مجازی بسیاری از توجه ها، گفت وگوها و اخبار به اوضاع دشوار مردم خوزستان اختصاص داشت. در ادامه پیگیری مسوولان اجرایی کشور برای رفع چالشهای خوزستان، حتی حسن روحانی رییس جمهور و جمعی از وزیران و ومعاونان وی به خوزستان سفر کردند تا از نزدیک بر فرایند ساماندهی به اوضاع این استان نظارت کنند.
جدای از پیگیریهای دولت و شخص رییس جمهور برای رفع مشکلات پیشآمده و جلوگیری از بروز مجدد آن در خوزستان، اما شاهد هستیم که متاسفانه معضلات دیگری نیز گریبان این استان زرخیر را گرفته است که ناشی از کم اهمیت پنداشتن و نادیده گرفتن ملزومات زندگی شهری است. اینبار امام نمیتوان به دولت و وزارتخانههای آن خرده گرفت چرا که کاستیهای موجود در حوزه شهری نشات گرفته از سوءمدیریت و اهمال در انجام وظیفه توسط مسوولان ذیربط است.
همانطور که پیش تر به آن اشاره کردیم، از آنجایی که واژه خوزستان برای بسیاری ترسیمکننده مفهوم مقاومت، سلحشوری و جانفشانی برای دفاع از میهن است وبرای گروهی ، نماد خونگرمی و پرشوری مردم خوزستان میباشد و برخی نیز خوزستان را به ذخایر عظیم انرژی و نخلهای سربه فلک کشیده میشناسند؛ از اینرو هموطنانمان در سراسر کشور یا حتی مردم سایر نقاط جهان که این استان را مقصد گردشگری و بازدید قرار میدهند، انتظار دارند با توجه به گذشت نزدیک به ۳۰سال از جنگ تحمیلی و وفور چاههای نفت و گاز، در بدو ورود به خوزستان و به ویژه اهواز، شاهد انواع امکانات رفاهی و شهری در سطح شهرهای استان باشند.
این درحالی است که دقیقا خلاف این موضوع اتفاق افتاده و متاسفانه خبری از هیچگونه امکانات درخور در این شهرها نیست. از طرفی وجود انواع معضلات زیست محیطی سبب شده تا ضرورت وجود امکانات شهری در خوزستان به شدت احساس شود. به عنوان مثال؛ در زمان بروز گردوخاک که تردد را برای شهروندان با مشکل مواجه میسازد، وجود ایستگاههای متعدد مترو در اهواز کمک شایانی به سهولت حمل و نقل و تردد در شهر با صرف هزینه اندک برای شهروندان میکند.
از سویی قطار شهری، از آنجایی که قادر به جابجایی حجم قابل توجهی از شهروندان ساکن در مرکز استان خوزستان است، از بروز ترافیک و بی نظمی در شهر جلوگیری به عمل آورده و در زمان بروز طوفان خاک و بارش باران مامنی برای ساکنان این دیار خواهد خواهد.
حال میرویم سراغ پروژه احداث متروی اهواز که پس از ۸ سال مطالعه و تحقیق در سال ۸۰ به تصویب رسید و حالا با گذشت ۱۵سال از آن زمان، اندر خم یک کوچه گرفتار مانده است. در ابتدا سازمان قطار شهری اهواز و حومه ساخت و بهره برداری این طرح را برعهده گرفت و قرار بود که تا سال ۹۲، هر ۴ خط متروی اهواز راه اندازی شود. با وعدهها و قولهایی که مسوولین اهوازی و شرکت حمل و نقل ریلی کشور دادند شهروندان این شهر گمان میکردند نهایتا تا سال۹۰ میتوانند از مترو برای رفت و آمد در سطح این کلانشهر استفاده کنند.
البته روند احداث این پروژه نه تنها در سال۹۰ به اتمام نرسید بلکه حالا پس از گذشت ۵سال، هنوز پیشرفت چندانی در کار حاصل نشده است. در ابتدا پیمانکار طرح شرکت کیسون بود که به صورت مشارکتی با شرکت چینی نورینکو اجرای پروژه را برعهده گرفتند. پروژهای که از همان آغاز کار با مشکل مالی و تامین بودجه مواجه شد و تا به امروز نیز این مشکل همچنان پابرجاست. در این پروژه مسئله فاینانس و تامین بودجه تا جایی پیش رفت که مسوولان اهوازی دست به دامن دولت جدید شدند و در دو سال گذشته برای حل این مشکل کمک خواستند.
طبق گفته مدیرعامل سازمان قطارشهری اهواز برای حل مشکل اعتبار ارزی پروژههای قطار شهری در کشور باید اقدامی صورت بگیرد تا دولت همه سهم فاینانس را خود بپذیرد. این تناقضات درحالی مطرح میشود که کلانشهرهایی همچون شیراز و مشهد ساخت مترو را همزمان با اهواز آغاز کردند، در حالی که قطار متروی اهواز در ایستگاه بهانهها توقف کرده اما این روزها خبر از افتتاح خط دوم متروی مشهد باعث ایجاد هزاران سوال در ذهن شهروندان شده است.
در همین رابطه، غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان اظهارداشت:پس از بازدیدی که یک ماه پیش از پروژه مترو اهواز انجام شد، تغییراتی در وضعیت این پروژه ایجاد شده است؛ از جمله این که حدود ۳ میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان از سوی استانداری خوزستان به این پروژه کمک شد و مبلغ یک میلیارد و ۸۰۰میلیون تومان دیگر نیز تا چند روز آینده به این پروژه کمک میکنیم که در مجموع ۵ میلیارد تومان خواهد شد. وی افزود: بنا بود مبلغ یک میلیارد تومان نیز شهرداری اهواز به این مبلغ اضافه کند و این ۶ میلیارد تومان که به پیمانکار پروژه تحویل شد، کار را ادامه دهد و تونل دوم مترو را تا میدان ساعت حفر کند. شریعتی گفت: تلاش میشود در مدت ۱۲ ماه، فاز نخست قطار شهری اهواز راهاندازی شود که در این راستا در مدت یک ماه گذشته، خوب پیش رفتهایم.
اگرچه بسیاری از مسوولان عدم تکمیل فاز نخست متروی اهواز را به مشکلات مالی کشور ارتباط میدهند؛ اما پیشرفت چشمگیر متروی شهرهایی همچون مشهد و شیراز نشان از آن دارد که متاسفانه در استان خوزستان مسوولانی که دلشان برای از بین رفتن حاصل دسترنج چند ساله مترو اهواز در زیر طوفان گردوخاک و باران بسوزد، وجود ندارد.
در خوزستان متاسفانه علیرغم محیا بودن ثروت و نعمات خدادادی، اما شاهد بیتوجهی و شانه خالی کردن مسوولان از وظایف محوله هستیم بدون آنکه ذرهای به نیازهای شهروندان توجه شود. سالها است که از کارگاههای عظیم پروژه قطار شهری تنها غبار حاصل از آن، نصیب مردم شده و حضور این کارگاهها در گوشه گوشه شهر بر مشکلات ترافیکی اهواز افزوده است. از این رو از مسوولان استانی و تصمیمگیران انتظار میرود اگر که قادر به تکمیل و بهرهبرداری از این پروژه عظیم نیستند، حداقل نسبت به جمعآوری آن اقدام نموده و بیش از این موجبات آزار و اذیت شهروندان را فراهم نسازند.
مردم غیور و شریف خوزستان نه تنها از ساکنان دیگر شهرها کم ندارند چه بسا مستحق بهترینها هستند، کم کاری مسوولان و بیتوجهی نسبت به نیازهای خوزستانیها، بیحرمتی به آنان است.
روزنامه کارون