هنر از جمله درسهایی است که ساعتی را در برنامه درسی دانش آموزان به خود اختصاص داده است، اما هنوز نگرش درستی نسبت به اهمیت والای این درس در برخی مدارس دیده نمیشود و گاه مهجوریتهایی برآمده از دیدگاههای اشتباه و قدیمی بر آن سایه میافکند.
به گزارش ایرنا در سالیان گذشته، هنر جزو مهجورترین دروس مدارس به حساب میآمد و در بسیاری از مناطق آموزشی، ساعت درس هنر برای جبران عقب ماندگیهای درسهای دیگر به کار گرفته میشد و مهجوریت درس هنر زمانی به اوج میرسید که والدین انتظار دیدن نمره کمتر از ۲۰ را از درس هنر در کارنامه تحصیلی دانش آموزان خود نداشتند و با تاثیر شگرف این درس در ارتقای خلاقیت فرزندانشان و تربیت دانش آموزانی متفکر و خلاق بیگانه بودند.
اگرچه در سالهای اخیر جایگاه درس هنر بیش از هر زمان دیگری در مدارس ارتقا یافته و نگرشهای کهنه و قدیمی جای خود را به افکاری نو و بینشی عمیق در خصوص ارزش والای این درس داده اند، اما باز هم برای رسیدن به جایگاه مطلوب و پرورش هوش خلاق دانش آموزان از راه هنر، جای کار بسیار است.
یکی از آموزگاران درس هنر در همدان معتقد است: با وجود تغییر نگرشهای شگرفی که نسبت به دهههای گذشته در خصوص اهمیت و جایگاه درس هنر در آموزش و پرورش رخ داده است، اما هنوز هم در برخی مدارس دیده میشود که درس هنر جایگاه خوبی ندارد و برای تدریس آن از نیروهای غیر تخصصی استفاده میشود.
مریم مرادی با انتقاد از رویه برخی مدیران که از ساعت درس هنر برای جبران عقب ماندگی سایر دروس استفاده میکنند گفت: اگر معلمی با همکاری مدیریت مدرسه و بهره مندی از امکانات لازم بتواند درس هنر را به درستی آموزش دهد کمک شایان توجهی به جامعه برای پرورش افرادی خلاق با روح سالم کرده است.
وی ادامه داد: برای پیشرفت جامعه باید به سراغ مهارت آموزی و کارآفرینی برویم و در این راستا میتوان از زنگ هنر برای کشف استعدادهای دانش آموزان و ایجاد زمینههای لازم برای ظهور و بروز خلاقیت آنها بیشترین بهره را برد.
وی برگزاری نمایشگاهها و جشنوارههای هنری در سطح مدارس را راهکاری موثر برای نمایش توانمندیهای دانش آموزان در زمینههای هنری برشمرد و گفت: اگر بتوانیم زمینه را برای نمایش آثار هنری و خلاقانه دانش آموزان در بین اولیای آنان فراهم کنیم نه تنها در پرورش ابتکار و خلاقیت دانش آموزان گام برداشته ایم بلکه دیدگاه خانوادهها را نیز در زمینه اهمیت رشد مهارتهای هنری دانش آموزان اصلاح کرده ایم.
در این راستا میتوان استان همدان را جزو نخستین استانهایی دانست که در زمینه تغییر نگرش آموزگاران هنر و تبیین جایگاه هنر در بروز خلاقیت، کشف استعدادها و تقویت نگاه خلاقانه دانش آموزان گامهای مهمی برداشته است که یکی از مهمترین این گامها برگزاری جشنواره خوارزمی با محور هنر است.
بر این اساس امروز چهارشنبه (بیست و پنجم بهمن ماه) نخستین جشنواره خوارزمی با محور هنر در گروه سنی نوجوان و در سطح مدارس ناحیه یک همدان در مقطع متوسطه اول کلید خورد و مجموعهای باارزش از آثار ارسال شده به این جشنواره در فرهنگ سرای عین القضات همدانی در معرض دید عموم قرار گرفت.
'آیلین رسته' یکی از دانش آموز شرکت کننده در این جشنواره است که با الهام از طرحهای ایران باستان و مطالعه برخی منابع عکس موجود از کتیبههای ایلامی، طرحی هنری را در قالب محور طرحهای ایرانی اسلامی به این جشنواره ارائه داده است.
این دانش آموز پایه نهم، این جشنواره را فضایی مناسب برای آشنایی با ایدههای خلاقانه هم سن و سال هایش عنوان کرد و گفت: دانش آموزان در قالب کارهای هنری میتوانند فکر و ایدههایی ناب خود را از حالت ذهنی به مرحله عمل برسانند.
'آیلار عباسی' نیز یکی دیگر از دانش آموزانی است که اثری زیبا را با به کار گیری تکههای سی دی خلق و تلاش کرده است در قالب این طرح، ایده و فکر خود را برای به تصویر کشیدن نمایی از یک مسجد به منصه ظهور درآورد.
این دانش آموز خلاق همدانی در خصوص طرحش به خبرنگار ایرنا گفت: مدتی بود که یک طرح سادهای را با مداد میکشیدم و برای پرکردن درون طرح از مداد رنگی استفاده میکردم، اما مداد رنگی جلوه جالب و زیبایی به اثر نمیداد و آنجا بود که به ذهنم رسید از تکههای سی دی برای پر کردن آن استفاده کنم.
وی ادامه داد: براق بودن و آئینهای بودن تکههای خرد شده سی دی برای طرح مسجد بسیار مناسب بود و پس از خلق این اثر آن را برای شرکت در جشنواره ارائه دادم.
وی برگزاری این گونه جشنوارهها را درشکوفایی استعدادهای دانش آموزان و افزایش اعتماد به نفس آنها بسیار تاثیر گذار دانست و گفت: مدارس باید برای درس هنر در کنار درسهایی تخصصی همچون ریاضی و فیزیک اهمیت ویژهای قائل شوند تا دانش آموزان در تمام جنبهها ارتقا پیدا کنند و آموزش ببینند.
اما دبیر اولین دوره جشنواره خوارزمی با محور هنر در استان همدان نگرشی عمیقتر نسبت به فواید برگزاری چنین جشنوارههایی دارد و میگوید: این جشنواره در راستای ایجاد خلاقیتهای نو در کارهای هنری دانش آموزان همدانی، برای نخستین بار در استان برگزار شد تا فضای هنری موجود در جامعه را تغییر و هوش خلاقانه نوجوانان را تقویت کند.
نفیسه حیدری که خود از آموزگاران درس هنر است معتقد است: آنچه در گذشته دانش آموزان نسبت به کارهای هنری میدانستند و خانوادهها بیشتر میپسندیدند فضاهایی معناگرا و چارچوب مدارانه بود که خلاقیت افراد را محدود کرد و مانع از تقویت هوش خلاقانه دانش آموزان میشد، اما در این جشنواره حرکتی ساختار شکنانه شکل گرفت و چارچوبهای موجود در حوزه هنر شکسته شد.
وی ادامه داد: آثار ارائه شده در این نمایشگاه در قالب هیچ یک از محورهای هنری نمیگنجد و هیچ یک از فضاهای هنری همچون خوشنویسی و نقاشی در آن وجود ندارد بلکه تمامی آثار در فضای کاری بسیار خلاقانه ایجاد شده اند.
وی اظهار کرد: ما در گذشته همواره به دنبال مفهومی از یک اثر هنری بودیم و این نگرش خلاقیت بچهها و ذهن مبتکر آنها را محدود میکرد، اما در این جشنواره سعی شده دانش آموزان و آموزگاران هنر را به یک فضای خلاقانه و متفاوت وارد کند و چارچوبهای همیشگی برداشته شود تا نوجوانان یاد بگیرند با هر وسیله و هر ابزاری میتوانند به یک خلاقیت نو برسند.
حیدری اضافه کرد: ما سعی کردیم به دانش آموزان بیاموزیم متفاوت ببینند، متفاوت فکر کنند، از هر فرمی لذت ببرند و از هر وسیلهای برای خلق یک اثر هنری استفاده کنند و تنها وقت خود را به رنگ و بوم محدود نکنند بلکه از یک تکه پارچه ساده و بی استفاده در خانه، یک شاهکار هنری خلق کنند.
وی با بیان اینکه همان اندازه که ورزش برای سلامت جسم افراد لازم و مفید است انجام کارهای هنری نیز برای سلامت روان افراد ضروری است گفت: اگر افراد در فضای متفاوتی از زندگی بتوانند افکار و روان خود را تخلیه کنند بسیار به آرامش روانی افراد کمک میکند.
دبیر جشنواره خوارزمی استان همدان در حوزه هنر تاکید کرد: اگر دانش آموزی خلاق تربیت شود میتواند در آینده خلاق زندگی کند و یکی از مشکلات فعلی جوانان ما این است که انسانهای مبتکر و نوآوری نیستند و همواره منتظرند یک نفر برای آنها شغل ایجاد کند در حالی که اگر خلاقیت آنان در نوجوانی تقویت شده بود میتوانستند با کارهای نو، جدید و خلاقانه امور زندگی خود را پیش برند.
حیدری اظهار کرد: روش تدریس هنر بسیار متفاوت از روشهای تدریس دروس دیگر است و نمیتوان از این درس به راحتی گذشت و اینکه بتوان دانش آموزی را وادار کرد که خوب فکر کند و به خوبی فکر خود را ارائه دهد کار بسیار دشواری است.
وی با بیان اینکه آثار ارائه شده به این جشنواره بسیار زیادتر از حد تصور بود و تاکنون بیش از ۵۰۰ اثر به جشنواره ارسال شده است گفت: دانش آموزان ۱۵ مدرسه دخترانه و پسرانه متوسطه اول ناحیه یک همدان در این نمایشگاه شرکت کردند و از بین آثار ارائه شده به این جشنواره پنج اثر که خلاقیت بیشتری دارند انتخاب شده و به دور استانی راه مییابند.
وی اظهار کرد: همواره جشنواره خوارزمی در رشتههای مختلف برگزار میشد، اما از سال گذشته در رشته هنر نیز آغاز شد و خراسان رضوی اولین استانی بود که جشنواره خوارزمی را در رشته هنر برگزار کرد و امسال همدان دومین استانی است که جشنواره خوارزمی را در رشته هنر برگزار میکند.
وی به والدین توصیه کرد: به درس هنر به اندازه دروس دیگر و حتی بیشتر از سایر دروس اهمیت دهند بدانند هنر بهترین ابزار برای بالا بردن هوش خلاق کودکان و نوجوانان است.
استان همدان حدود ۲۸۰ هزار دانش آموز در مقاطع مختلف تحصیلی دارد.